Najpoznatije kafedžinice evropskih metropola su početkom 20. veka, zahvaljujući svojoj bogatoj tradiciji, stekle status kulturnih institucija. One se smatraju pretečama kafića kakve danas znamo, a važile su za omiljena mesta okupljanja evropske aristokratije, umetnika, filozofa, revolucionara…
Isti ugled uživaju i danas, pa svojim autentičnim izgledom, i ništa manje zanimljivom pričom koja ih prati, plene pažnju turista jednako kao muzeji, trgovi i istorijski spomenici. Saznanje da ste posetili lokal u kome je Sigmund Frojd svojevremeno često ispijao kafe ili da ste sedeli na istom onom mestu sa koga je Đakomo Kazanova upućivao poglede lepim Italijankama, daje posebnu vrednost doživljenom.
„PUŠKIN“ JE JEDNO OD TAKVIH MESTA…
Za „Kafe Puškin“ u Moskvi ste morali čuti. Toliko je jedinstven i šarmantan, da i pored velikog broja znamenitosti u ruskoj prestonici, ipak nećete moći da ga ne posetite. Njegava tradicija ne seže u tako daleku prošlost (iako ovde sve miriše na nju), ali je zato priča o nastanku“Puškina“ veoma zanimljiva. U vreme Hladnog rata između Istoka i Zapada, kada je francuski pesnik Pjer Delanoe napisao stihove čuvene šansone „Natali“ u kojoj se spominje „Kafe Puškin“, a Žilber Beko je otpevao – ovaj kafe nije ni postojao, bio je samo pesnikova imaginacija. Međutim, romantični stihovi koji govore o strancu koji se zaljubljuje u vodiča, lepu Ruskinju Natali, i tome kako ona izgovara ozbiljne fraze o Oktobarskoj revoluciji, dok on razmišlja kako da je posle muzoleja Lenjina odvede u „Kafe Puškin“ na toplu čokoladu, zaludeli su ceo svet. Ni to što se topla čokolada nije služila ni u jednoj kafeteriji u Moskvi sredinom 60-tih, kao ni imaginarni „Kafe Puškin“, nisu sprečavali turiste da ga zaneseno traže po Moskvi.
Onda je umetnik i ugostitelj rusko-francuskog porekla, Andrej Delos, odlučio da oživi „Puškina“ iz popularne pesme i 1999. godine na Tverskom bulevaru, u zdanju barokne plemićke vile iz 18. veka, otvorio restoran i poslatičarnicu pod istim imenom. Zanimljivo je i to što je restoran zadržao potpuno autentičan enterijer aristokratske porodične vile, sa bibliotekom i apotekom koje su bile u njoj. Ovde ćete uživati u vrhunskim poslastičarskim majstorijama, čokoladi sa listićima zlata, pecivu izvanrednog kvaliteta i čuvenoj „Puškinovoj“ torti. Svakako, očekuje vas i poveći račun na odlasku, ali i divna uspomena.
ISTORIJA SE STVARALA U BEČKOM „CENTRALU“
„To je azil za one koji se osećaju obaveznim da ubiju vreme da ne bi i sami bili ubijeni; dom iz snova svih koji ne vole život kod kuće; izbeglištvo venčanih parova i ljubavnika protiv časti intimnosti; stanica za dezorijentisane koji se traže i beže od sebe tokom čitavog života, krijući svoj ego“ – zapisao je austrijski esejista i novinar, Alfred Polgar, o kafeu „Central“.
Beč je možda i jedini evropski grad čiji su kafići finansijski potpomognuti od strane države, kao čuvari tradicije i jedan kulturološki fenomen. Među njima je i „Kafe Central“ koji uživa status istorijske znamenitosti grada. Nalazi se u jednom od najstarijih delova Beča, u ulici Herengase, i danas je najstariji bečki kafe, mada ne i prvi. Otvoren je 1876. godine u prizemlju luksuzne palate, sa pozlaćenim lukovima, mermernim stubovima i kristalnim lusterima, zbog čega je postao pravi magnet, ne samo za naučnike, umetnike, pisce i političare, nego i za plemstvo. Zna se i da revlucionar Lav Trocki bio redovan gost „Centrala“ dok je kao emigrant živeo u Beču, baš kao i njegov prijatelj Lenjin sa kojim je uz kafu i partije šaha vodio razgovore od istorijskog značaja.
„FLORIAN“ – SASTAJALIŠTE EVROPSKE ELITE
Smešten ispod arkada na jednom od najlepših evropskih trgova, sa pogledom na katedralu Svetog Marka, kafe-restoran „Florijan“ je od svog otvaranja, davne 1720. godine, bio i ostao ponos Venecijanaca. Zvanično je najstariji kafić u Italiji, a njegovi redovni gosti bili su pripadnici mletačke aristokratije, bogati trgovci, znameniti umetnici i ambasadori iz celog sveta. Ovde se mogla naručiti topla čokolada koja je u 18. veku bila simbol prestiža i sresti ljudi koji su činili sam krem društva: Gete, Marsel Prust, Đuzepe Verdi, Anton Rubinštein, Lord Bajron, Đakomo Kazanova…
Isti ugled „Florian“ ima i danas, a u četiri tematski uređene prostorije na koje je podeljen, sve odiše luksuzom. Svuda su postavljena ogledala sa pozlaćenim ramovima i lusteri od murano stakla, dok zidove sobe velikana krase portreti najslavnijih stanovnika Venecije. Među njegovim stalnim gostima nisu retki ni oni koji pripadaju starim, uglednim venecijanskim porodicama, koji i danas dolaze ovde sa zahtevom da im se kafa služi uvek za istim stolom.
BEOGRADSKA LEPOTICA „MOSKVA“
Na području najužeg centra srpske prestonice, više od jednog veka, ponosno stoji hotel „Moskva“ kao jedan od simbola grada. Poznat takođe i po svojoj kafeteriji u koju stari Beograđani rado svraćaju na kafu i izvrsne kolače, uspeo je da zadivi i brojne slavne ličnosti i svetsku elitu koja je kroz njega prodefilovala.
„Ta zgrada je od samog početka isijavala kosmopolitizam u svakoj svojoj cigli“ – rekao je jedan arhitekta za zgradu sagrađenu u carskom (ampir) stilu, u kojoj je smeštena „Moskva“. Hotel je otvorio lično srpski kralj Petar I Karađorđević, 1908. godine, a na svečanom otvaranju je svirao orkestar kraljeve garde, dok su gosti bili najznačajniji ljudi tog vremena. Široko ostakljenog visokog prizemlja, raskošno osvetljen venecijanskim polijelejima, obložen crvenim mermerom iznutra, a spolja, u duhu ruske i bečke secesije, švedskim granitom, mađarskim zelenim „žolnai“ pločicama i majolikom, ovo zdanje je proglašeno za jedan od najznačajnijih spomenika kulture grada Beograda i od sredine prošlog veka se nalazi pod zaštitom države.
Zanimljivo je da je Ivo Andrić u kafeu „Moskva“ imao svoj sto, za kojim je uglavnom sedeo sam i uživao u domaćoj kafi sa ratlukom, da bi ga nakon popularnosti koju mu je donela Nobelova nagrada za književnost, zamenio intimnijim mestom u galeriji kafeterije hotela „Moskva“. Ako danas posetite ovo kultno mesto u Beogradu, pored domaće kafe, predlažemo vam i njegov slatki brend, tortu Moskva šnit koja se pravi po originalnoj recepturi iz 1974. Jer, što je Sacher torta za Beč, Moskva šnit je za Beograd – kažu u „Moskvi“.